1. geologiczne – budowa geologiczna: |
- bliskość terenów z procesami związanymi ze szkodami górniczymi,
- występowanie w podłożu rodzimym gruntów słabonośnych, ściśliwych, zwietrzelinowych, zapadowych i wysadzinowych,
- niekorzystne ułożenie warstw geotechnicznych, np. układ warstw zgodny z pochyleniem i przemieszczeniem skarpy lub stoku naturalnego;
2. hydrologiczne i hydrogeologiczne: |
- działalność filtracyjna wód gruntowych, w szczególności przy niewłaściwie zastosowanym odwodnieniu,
- erozja – rzeczna, powierzchniowa,
- podtopienia,
- sufozja,
- przebicia hydrauliczne;
- niedbałość i niewiedza zarówno ekip wykonawczych jak i projektantów,
- błędy wykonawcze, np. wykorzystanie niewłaściwych materiałów przy budowie nasypu,
- zagęszczanie;
4. eksploatacyjne , konserwatorskie: |
- obciążenia dynamiczne (ruch kołowy, kolejowy),
- brak odpowiednich remontów konstrukcji,
- działalność ludzka, np. zmiana warunków wodnych, podkopanie zbocza, obciążenie naziomu.
Rola i znaczenie badań geotechnicznych jest nie do przecenienia w procesie inwestycyjnym. Dokumentowanie wyników badań na podstawie odkrywek, szybików, wykopów, wierceń, dołów próbnych, sond penetracyjnych i sond rdzeniowych oraz badań laboratoryjnych powinno dać rzeczywisty obraz warunków panujących w podłożu. Jak wynika z przedstawionych materiałów idea ta mocno odbiega od praktyki codziennej. Należałoby tylko życzyć, aby błędów, niedomówień lub pominięć było coraz mniej, gdyż w programowaniu badań in situ uwzględniać należy trzy aspekty:
- bezpieczeństwo konstrukcji,
- wykonania i
- ekonomiki
Z drugiej strony, operując parametrem gruntu wymaga się od projektanta i wykonawcy robót znacznej wiedzy w zakresie należytego rozumienia znaczenia tegoż parametru. W dzisiejszych czasach zarówno geotechnik jak i inżynier konstruktor powinien odpowiednio posługiwać się parametrami wytrzymałościowymi i odkształceniowymi opisującymi ośrodek gruntowy. Awaria i uszkodzenie konstrukcji budowlanej nigdy nie jest skutkiem pojedynczej przyczyny. Przyczyn należy doszukiwać się w czynniku ludzkim i wodzie. Działania niezgodne z zasadami wiedzy technicznej i założeniami projektowymi intensyfikują ilość awarii. Według art. 20 ust. 1 Prawa budowlanego (Pb) projektant ma obowiązek wykonać projekt zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Ponadto ma on obowiązek zapewnić sprawdzenie zgodności projektu z tymi przepisami. Natomiast art. 20 ust. 4 zobowiązuje projektanta i sprawdzającego do złożenia oświadczenia zgodności projektu z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Zgodnie z art. 22 ust. 3 Pb kierownik budowy ma obowiązek kierowania budową w sposób zgodny z projektem, pozwoleniem na budowę oraz przepisami. Z tego stanu prawnego wynika wyłączna odpowiedzialność projektanta za zaprojektowanie i realizację inwestycji zgodnie z zasadami wiedzy technicznej.
Wykonanie niezgodne z zasadami wiedzy technicznej powoduje zazwyczaj występowanie wad nazywanych często usterkami. Pojęcie „zasady wiedzy technicznej" nie zostało określone w ustawie - Prawo budowlane. Przyjmuje się, że zasady wiedzy technicznej wynikają z praktyki budowlanej i wcześniejszych doświadczeń uczestników procesów budowlanych i producentów wyrobów budowlanych, jak również należytej staranności oraz specyficznych zasad umożliwiających prawidłowe i niewadliwe wykonanie robót. Za taki stan rzeczy odpowiadają wszyscy, od projektanta i kierownika budowy zaczynając na inspektorach i ekipach wykonawczych kończąc.