Stopnie wodne są budowlami hydrotechnicznymi zaliczanymi do urządzeń służących do zmniejszania energii kinetycznej płynącej wody w korycie. Mogą być tworami naturalnymi lub tworzonymi przez celowe projektowanie regulacji cieku. Woda płynąca z prędkością ponad 5,0 m/s i o dużym przepływie miarodajnym stanowi duże zagrożenie erozyjne dla koryta i brzegów co powinno być szczególnym kryterium w trakcie projektowania wszelkich budowli umieszczanych w nurcie. Cechą wyróżniającą stopień wodny jest różnica poziomów dna powyżej i poniżej takiej budowli.
Rys. 1. Rodzaje stopni wodnych: a) zwykły, b) mieszany
W trakcie projektowania niwelety dna przy regulacji cieków, stopnie pozwalają na zmniejszenia spadku podłużnego oraz pomagają w zabudowie wyrw i wyboi lub przeciwdziałają ich powstawaniu w dnie. Na podstawie dużej ilości obserwacji stopni wodnych stwierdzono, że optymalną wysokością stopnia jest 0,3 m ze spadkiem mierzonym w koronach grupy stopni 1 – 1,2 %. Umocnienie dna za stopniem powinno być zaprojektowane na długości ok. 5,0 m.