Drogi gruntowe naturalne są to wydzielone pasy gruntu przeznaczone dla ruchu pojazdów. Na drogach tych nie wykonuje się żadnych robót służących do podniesienia ich stanu.
Stan dróg gruntowych naturalnych zależy od rodzaju gruntu i warunków wodnych. Najbardziej odporne na ruch i zawilgocenie są drogi z gruntów piaszczysto-gliniastych i gliniasto-piaszczystych. Drogi gruntowe z czystego piasku są trudne do przebycia w okresach suchych. Piasek w stanie suchym powoduje tumany kurzu, a pod naciskiem kół pojazdu rozsuwa się na boki, wskutek czego tworzą się głębokie koleiny. Powstają duże opory ruchu. Stan ten poprawia się, gdy droga jest wilgotna po deszczu, koleiny nie są wtedy tak głębokie, a przemieszenia mas piasku zmniejszają się. Wpływa na to woda adhezyjna, która otacza cienkimi błonkami cząstki piasku i wzmacnia ich wzajemną spójność pozorną.
Drogi gruntowe w gruncie gliniastym nadają się do ruchu w stanie suchym. Dzięki dużej spójności cząstek otoczonych błonkami wody adhezyjnej grunt gliniasty w stanie suchym jest w górnej warstwie twardy i znosi dobrze obciążenie kołami pojazdów, niemniej też wzbudzane są tumany kurzu. Największe zniszczenie drogi powoduje długotrwały deszcz, podczas którego woda zdąży wsiąknąć w grunt. Grunt gliniasty wtedy pęcznieje, spójność międzycząsteczkowa maleje, grunt przechodzi w stan plastyczny, a nawet przy dużym nasyceniu w miękkoplastyczny. Ruch pojazdów mechanicznych po takiej drodze staje się w ogóle niemożliwy.