Powodziami nazywamy takie wezbrania wody, podczas których woda po przekroczeniu stanu brzegowego lub poziomu korony wałów ochronnych zalewa doliny rzeczne lub tereny depresyjne, a przez to powoduje zniszczenia i straty. Ze względu na to, że powódź jest zjawiskiem losowym, nie ma możliwości ścisłego określenia czasu oraz miejsca występowania oraz jej wielkości.

Z pojęciem powodzi wiążą się charakterystyczne stany, poziomy oraz przepływy charakterystyczne wody. Wyróżniamy stany i przepływy charakterystyczne (naturalne) oraz umowne (konwencjonalne). 

Różnica pomiędzy stanami a poziomami wody polega na tym, że te pierwsze są wartościami odczytywanymi na wodowskazach (najczęściej w cm), natomiast poziomy są wyrażone rzędnymi tj. wysokością w metrach nad przyjętym poziomem odniesienia. Określenie poziomu na podstawie odczytu stanu na wodowskazie polega na dodaniu tego stanu do rzędnej zera wodowskazu.

W zagadnieniach powodziowych najczęściej wykorzystuje się stany charakterystyczne: maksymalny roczny (WW), maksymalny z maksymalnych rocznych (WWW), średni roczny (SW) i średni ze średnich rocznych (SSW), minimalny roczny (NW) i średni z minimalnych (SNW) oraz ekstremalne z wielolecia – absolutnie maksymalne (abs. max) i absolutnie minimalne (abs. min). Mogą też być stosowane stany odpowiadające przepływom o określonym prawdopodobieństwie występowania, zarówno w strefie wód wielkich jak i niskich. Do stanów umownych (konwencjonalnych) stosowanych w ochronie przed powodziami zaliczamy stany ostrzegawcze i alarmowe leżące w strefie wód przyborowych. Ustala się je na podstawie obserwowanych na wodowskazach stanów wody oraz profilów koryta rzeki i stopnia zagospodarowania jej doliny.
Stan alarmowy oznacza groźbę powodzi. Najczęściej przekracza on o kilka cm poziom wody brzegowej a przy jego ustaleniu uwzględnia się stopień zagospodarowania terenu.

Fala powodziowa jest to fala wezbraniowa, która wywoła w dolinie rzeki określone szkody i straty materialne.

Rys.1. Elementy fali powodziowej [1] ; 1- krzywa wznoszenie, 2 – krzywa opadania Qdoz – przepływ dozwolony, Qdop- przepływ dopuszczalny, Va – objętość fali powodziowej, Vb – objętość części fali wezbraniowej od  podstawy do Qdoz, Va + Vb = V – całkowita objętość fali, 3 – stany powodziowe, 4 – stany przyborowe

 

Literatura:

  1. Bobiński E. [i in.] : Ochrona przed powodzią. IMUZ, Falenty 1992