Spadem całkowitym rzeki nazywa się różnicę wysokości pomiędzy źródliskiem rzeki, a jej ujściem. Spad rzeki jest rozłożony w sposób ciągły na całej długości rzeki. Do wykorzystania energii wodnej pewnego odcinka rzeki potrzebny jest spad skoncentrowany, który można utworzyć różnymi sposobami w zależności od topografii terenu. Piętrząc wodę za pomocą zapory lub jazu otrzymuje się spad H (rys. 1), który jest wykorzystany w elektrowni zaporowej (jazowej), umieszczonej w zaporze (jazie), lub w pobliżu zapory.
Rys. 1. Elektrownia zaporowa (jazowa) z budynkiem siłowni (1)