1. Analiza makroskopowa.
Metoda makroskopowa jest uproszczonym badaniem rodzaju i stanu gruntów, a uzyskane wyniki mają charakter przybliżony. Najczęściej badania makroskopowe obejmują określenie:
- rodzaju i nazwy gruntu, - stanu gruntu, - barwy, - wilgotności, - zawartości węglanu wapnia.
Próbki do badań makroskopowych pobiera się z każdej warstwy gruntu różniącej się rodzajem lub stanem, lecz nie rzadziej niż co 1 m głębokości.
Wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje pobieranych próbek gruntów: próbki o naturalnym uziarnieniu (NU), próbki o naturalnej wilgotności (NW) oraz próbki o naturalnej strukturze (NNS).
− Próbki o naturalnym uziarnieniu (NU) — to próbki pobrane w sposób zapewniający zachowanie naturalnego uziarnienia gruntu.
− Próbki o naturalnej wilgotności (NW) — próbki gruntu w stanie rzeczywistego zalegania, pobrane w sposób zapewniający zachowanie naturalnej wilgotności gruntu.
− Próbki o naturalnej strukturze (NNS) - próbki gruntu w stanie rzeczywistego zalegania, pobrane w sposób zapewniający zachowanie naturalnej struktury gruntu oraz naturalnej wilgotności.
Wszystkie próbki powinny być zaopatrzone w zabezpieczoną przed uszkodzeniem kartkę (metryczkę) z opisem daty, miejsca i głębokości pobrania.
1.1. Oznaczanie rodzaju gruntu
1.1.1. Oznaczanie rodzaju gruntów spoistych
Grunt należy określić jako spoisty, jeżeli po wyschnięciu do stanu powietrzno-suchego tworzy on zwarte grudki. Grunt należy określić jako niespoisty, jeżeli po wyschnięciu do stanu powietrzno-suchego stanowi on niezwiązane ze sobą cząstki lub grudki, rozpadające się pod wpływem lekkiego nacisku palcem. Jeżeli grunt jest w stanie wilgotnym, to rodzaj gruntu określa się na podstawie zdolności do formowania kulki. Grunt spoisty, w przeciwieństwie do sypkiego umożliwia uformowanie kulki. Rodzaj gruntów spoistych zależy przede wszystkim od zawartości w nich frakcji iłowej, a ponadto od zawartości frakcji pyłowej i piaskowej. Wyróżnia się 4 rodzaje gruntów spoistych (stopnie spoistości), przy czym spoistość nadaje gruntom frakcja iłowa (tab. 1). Rodzaje gruntów makroskopowo określa się na podstawie próby wałeczkowania, a w przypadkach wątpliwych - uzupełnionej próbą rozmakania i rozcierania :
a) Próba wałeczkowania
Z przeznaczonej do badań grudki gruntu usuwa się ziarna żwirowe i formuje palcami kulkę o średnicy 7 mm. Z kuleczki formuje się wałeczek na wyprostowanej dłoni, prawą nieznacznie naciskając grunt i przesuwając wzdłuż lewej z szybkością około 2 razy na sekundę. Czynność prowadzi się aż do uzyskania wałeczka o średnicy 3 mm na całej jego długości. Jeżeli wałeczek nie wykazuje spękań i nie łamie się przy podniesieniu go w palcach do góry, zgniata się go, ponownie formuje kuleczkę i wałeczkuje od nowa. Kolejne czynności wałeczkowania wykonuje się tak długo, aż wałeczek po uzyskaniu średnicy 3 mm rozsypie się lub zaczyna pękać W czasie wałeczkowania gruntu obserwuje się: rodzaj spękań (podłużne czy poprzeczne), zmiany wyglądu powierzchni wałeczka (czy wałeczek pozostaje cały czas matowy, czy i kiedy nabiera połysku). Rodzaj uszkodzeń i wygląd wałeczka określa rodzaj gruntu (tab. 1), Próbę wałeczkowania przeprowadza się co najmniej na dwóch grudkach gruntu, a w przypadku wyraźnej niezgodności wyników – dodatkowo na trzeciej kulce.
b) Próba rozmakania
Próbkę umieszcza się na siatce lub sicie o wymiarach boków oczek kwadratowych 5 mm i zanurza w całości w zlewce z wodą destylowaną
Mierzy się czas rozmakania grudki od chwili zanurzenia w wodzie, aż do momentu przeniknięcia jej przez oczka siatki w wyniku rozpadnięcia
Czas rozmakania, zależny od zwartości frakcji iłowej w próbce, pozwala na zaliczenie jej do odpowiedniego rodzaju gruntu.
c) Próba rozcierania
Grudkę gruntu przeznaczonego do badań rozciera się między dwoma palcami zanurzonymi w wodzie. Jeżeli podczas tego rozcierania pozostaje między palcami dużo ziarn piasku, grunt zalicza się do grupy pierwszej – gruntów o największej zawartości piasku (tab. 1) Jeżeli w palcach wyczuwa się pojedyncze ziarna piasku, grunt zalicza się do grupy drugiej – gruntów o pośredniej zawartości piasku jak i pyłu (tab. 1) Jeżeli miedzy palcami nie pozostają ziarna piasku, grunt zaliczamy do grupy trzeciej – gruntów o minimalnej zawartości piasku, na korzyść zawartości pyłu.
Tab. 1. Oznaczanie rodzaju gruntów spoistych metodą makroskopową
Wskaźnik plastyczności: 
Stopień plastyczności: 
1.1.2. Przybliżone oznaczanie rodzaju gruntów niespoistych
Do gruntów niespoistych (sypkich zalicza się grunty drobnoziarniste niespoiste oraz grunty gruboziarniste zawierające do 2% frakcji iłowej.
Rodzaj gruntów niespoistych określa się zgodnie z tab. 2, na podstawie wielkości i zawartości ziarna poszczególnych frakcji lub ewentualnie za pomocą lupy z podziałką.
Tab. 2. Rodzaj gruntu niespoistych w zależności od zawartości poszczególnych frakcji (dla oceny makroskopowej)
3. Oznaczanie stanu gruntów spoistych
Stan gruntu zależy od ilości i właściwości zawartej w nim wody, a także od składu i właściwości cząstek stałych. Makroskopowo stan gruntów spoistych należy oznaczać na podstawie liczby kolejnych wałeczkowań tej samej kulki gruntu, biorąc pod uwagę ile razy uzyskano wałeczek o średnicy 3 mm bez jego uszkodzeń (tab. 3). Wałeczkowanie przeprowadza się na gruncie o wilgotności naturalnej, nie wolno zwilżać gruntu nawet jeśli jest suchy.
Jeżeli z gruntu można uformować kulkę, lecz wałeczek pęka podczas pierwszego wałeczkowania, grunt znajduje się w stanie półzwartym. Wyróżnienie następnych stanów określa się na podstawie liczby wałeczkowań tej samej kulki (tab. 3).
Tab. 3. Makroskopowe oznaczanie stanu gruntu
4. Makroskopowe badania gruntów organicznych
Grunty organiczne dzieli się w zależności od genezy oznaczonej podczas badań terenowych oraz zawartości części organicznych oznaczonych orientacyjnie w badaniach makroskopowych, wyróżniając grunt próchniczny, namuł, gytię i torf.
Grunty próchniczne różnią się od gruntów nieskalistych mineralnych zawartością części or Pozostało jeszcze 90% tekstu