Dyslokacje są to zaburzenia natury czysto geologicznej, polegające na zmianie pierwotnego ułożenia warstw skorupy ziemskiej, a prowadzące do nowego ich układu.
Osady tworzące się na dnie zbiorników lub akwenów wodnych pierwotnie układają się w warstwach poziomych lub zbliżonych do poziomu.
Pod wpływem jednak oddziaływań tektonicznych, wypiętrzeń płyt lub lokalnych zapadnięć poziome ułożenia warstw zostają zniekształcone.

Rozpatrując odkrywki w kamieniołomach, kopalniach lub przy świeższych naturalnych odsłonięciach górotworu można stwierdzić, że pierwotne ułożenie poziome warstw osadowych zmieniło się, np. na pofałdowane, wypiętrzone pionowo lub ukośnie.
W fałdach tych warstw można zauważyć siodła i łęki, a układ fałdów może przybierać formy stojące, nachylone lub obalone.

Pofałdowania tektoniczne – dyslokacje.
a) fałdy stojące,  b) fałdy nachylone,   c)  fałdy obalone,  d) spłaszczone skrzydła fałd

 

Przy tego typu pofałdowaniach powstają często nieciągłości warstw z efektem uskoku lub nasunięcia.

Różne formy uskoków.
a), b)  typowy uskok z poszczególnymi elementami,  c) nasunięcie,  d) horszt,  e) rów tektoniczny,  f)  kotlina tektoniczna w formie promienistej.

Literatura:

  1. Dębski W., Sokalski K.: Materiałoznawstwo drogowe z geologią i petrografią. PWSZ, Warszawa 1967 r.