Dyslokacje są to zaburzenia natury czysto geologicznej, polegające na zmianie pierwotnego ułożenia warstw skorupy ziemskiej, a prowadzące do nowego ich układu.
Osady tworzące się na dnie zbiorników lub akwenów wodnych pierwotnie układają się w warstwach poziomych lub zbliżonych do poziomu.
Pod wpływem jednak oddziaływań tektonicznych, wypiętrzeń płyt lub lokalnych zapadnięć poziome ułożenia warstw zostają zniekształcone.
Rozpatrując odkrywki w kamieniołomach, kopalniach lub przy świeższych naturalnych odsłonięciach górotworu można stwierdzić, że pierwotne ułożenie poziome warstw osadowych zmieniło się, np. na pofałdowane, wypiętrzone pionowo lub ukośnie.
W fałdach tych warstw można zauważyć siodła i łęki, a układ fałdów może przybierać formy stojące, nachylone lub obalone.
Pofałdowania tektoniczne – dyslokacje.
a) fałdy stojące, b) fałdy nachylone, c) fałdy obalone, d) spłaszczone skrzydła fałd
Przy tego typu pofałdowaniach powstają często nieciągłości warstw z efektem uskoku lub nasunięcia.
Różne formy uskoków.
a), b) typowy uskok z poszczególnymi elementami, c) nasunięcie, d) horszt, e) rów tektoniczny, f) kotlina tektoniczna w formie promienistej.
Literatura:
- Dębski W., Sokalski K.: Materiałoznawstwo drogowe z geologią i petrografią. PWSZ, Warszawa 1967 r.