Wskaźnik piaskowy jest to procentowy stosunek obję­tości ziaren frakcji piaskowej i częściowo żwirowej do objętości tych frakcji gruntu lub kruszywa wraz z cząstkami występującymi w po­staci zawiesiny. Oznaczenie to przeprowadza się dla kruszyw i gruntów prze­chodzących przez sito o średnicy oczek 5 mm, w celu wyboru i kon­troli jakości gruntów i kruszyw stosowanych do wszystkich rodza­jów stabilizacji, przy wykonywaniu podbudów pod nawierzchnie ulepszone, wyboru i kontroli piasków do mas bitumicznych oraz do określania stopnia wysadzinowości gruntów. Zasada tego badania polega na rozsegregowaniu badanego kru­szywa lub gruntu w przezroczystym cylindrze, po zmieszaniu prób­ki w specjalnie przygotowanym płynie. Po przygotowaniu próbki kruszywa lub gruntu, przystępuje się do właściwego oznaczania wskaźnika piaskowego. W tym celu przy­gotowanym roztworem roboczym napełnia się cylinder szklany do dolnej kreski, a następnie wsypuje do niego przez odpo­wiedni lejek przygotowaną próbkę materiału. Po wsypaniu próbki należy kilka razy energicznie uderzyć w dno trzymanego pionowo cylindra w celu usunięcia pęcherzyków powietrza.


Rys.1.  Cylinder do oznaczania wskaźnika piaskowego [1]

 

Następnie cylinder odstawia się na 10 minut, zatyka korkiem i mocuje do wstrząsarki. Cylinder należy poddać 90 wstrząsom z szybkością 3 cykli na sekundę. W warunkach polowych wstrząsa­nia można dokonywać ręcznie. Po odczekaniu 20 minut dokonuje się pomiaru wysokości h1 liczonej od dna cylindra do górnego poziomu zawiesiny w roztwo­rze (rys.1.). Następnie do cylindra wkłada się ostrożnie, aby nie zmącić osadu, tłoczek z prętem i ciężarkiem wyrównawczym. Z chwilą gdy tłoczek dotknie kruszywa, należy zmierzyć wysokość h2 liczoną od dna cylindra do osi śrubki wkręconej w dolnej części tłoczka. Pomiarów wysokości h1 i h2 dokonuje się z dokładnością do 1 mm.
Wskaźnik piaskowy WP badanej próbki materiału oblicza się, z dokładnością do jednej dziesiątej, ze wzoru:

Uwagi praktyczne:

  1. Grunty do stabilizacji mechanicznej nadają się wtedy, gdy WP > 30
  2. Kruszywo mineralne do warstw bitumicznych – WP > 45
  3. WP > 60 -  kruszywo przeznaczone do betonów bitumicznych
  4. WP > 75 -  kruszywo przeznaczone do betonów cementowych.

Literatura:

  1. Karczewski B.: Pracownia technologiczna w budownictwie drogowym. PWSZ 1971