Ruch wody gruntowej zw. filtracją lub przesączaniem zależy od ośrodka gruntowego – jego uziarnienia, struktury i porowatości.
Wody podziemne są w stałym ruchu, przebywając drogę w przepuszczalnych formacjach skalnych z różną prędkością i natężeniem od stref zasilania do stref drenażu naturalnego lub sztucznego. Ruch wody w ośrodkach porowatych i szczelinowatych nazywa się filtracją, jeżeli zachowany jest przepływ o charakterze laminarnym, a nawet linearnym. Proces filtracji rozwija się wskutek zaistnienia różnicy ciśnień (wysokości hydraulicznych) w granicach systemu hydrodynamicznego.
Rys. 1. Ruch wody gruntowej
W praktyce stosuje się znaną empiryczną zależność podaną przez Darcy:
v = k · i
v – prędkość filtracji [m/s]
k - współczynnik filtracji [m/s]
i - ∆h/l – spadek hydrauliczny (gradient) – strata naporu wody ∆h na odległości l
A próbne pompowania przy odwadnianiu wykopów lub poborze wód głębinowych do innych celów zawsze wywołują zróżnicowanie wysokości hydraulicznych poprzez obniżenie zwierciadła wody (zjawisko depresji).