Betonowanie płyt fundamentowych w szerokich wykopach fundamentowych, np. przy budowie śluz, upustów, jazów i innych obiektów najczęściej musi się odbywać poniżej zw. w. gruntowej. W przypadku bezpośredniego odwodnienia wykopu niekiedy sprawia trudność zatamowanie dopływu wody ze źródeł występujących w różnych miejscach dna wykopu związanych, np. z przebiciami hydraulicznymi.
Fot. 1. Źródło wypływające z dna wykopu po przebiciu hydraulicznym ( widoczna jest „gotująca” się woda)
Zamknięcie jednego z takich źródeł przez zabetonowanie powoduje ukazanie się wody wypływającej pod ciśnieniem z dna wykopu w innym miejscu. Zabetonowanie całej płyty fundamentowej w takich warunkach nastręcza wiele problemów, a tradycyjne metody z reguły nie wchodzą w grę. Właściwy sposób polega na ujęciu poszczególnych źródeł i zlokalizowaniu w nich wypływającej wody.
Źródło powinno być ujęte w rurę ustawioną pionowo, z której mogłoby się odbywać pompowanie przez cały czas trwania betonowania płyty fundamentowej.
Rys. 1. Sposoby postępowania z przebiciami hydraulicznymi
Jeśli wydatek wody poszczególnych źródeł jest tak mały, że nie nastręcza obaw wypłukiwania cementu podczas betonowania płyty, to należy zebrać wodę ciągami drenarskimi w jedno miejsce, skąd może być ona usuwana na bieżąco przez pompowanie.
W przypadku wypływu wody ze źródła pod ciśnieniem (źródło bijące) należy wykonać ujęcie źródła, a następnie jego zamknięcie jego negatywnego skutku sposobem opisanym poniżej. Opisana metoda została wielokrotnie zweryfikowana z pozytywnym skutkiem.
W miejscu wypływającej wody należy wykopać niewielki dół poniżej podstawy płyty betonowej. Aby zapobiec zapływaniu dołu przez piasek, dół wypełnia się grubym żwirem i tłuczniem. Na tak wykonanej podsypce, stanowiącej formę filtru odwrotnego, należy ustawić pionowo rurę (rys. 1 a) i obsypać ją tłuczniem nieco powyżej poziomu dna wykopu; rura powinna wystawać ponad ten poziom i być zakończona poniżej górnej powierzchni płyty betonowej kołnierzem (rys. 1 b) lub też powinna być nagwintowana od wewnątrz, aby można było na czas pompowania przedłużyć ją do potrzebnej wysokości wcześniej przygotowanymi króćcami. W czasie betonowania płyty, które wykonuje się wtedy na całej powierzchni wykopu z pominięciem jedynie otworu lub otworów kilku rur, przeprowadza się pompowanie wody z ujętego źródła (rys. 1 c). Pompowanie powoduje obniżenie ciśnienia wody gruntowej pod całą płytą, usuwa zatem niebezpieczeństwo wypłukiwania cementu z układanej mieszanki betonowej. W fazie końcowej, po stwardnieniu betonu, przez dostawioną rurę lub specjalny lejek, wlewa się do rury ujęcia płynną zaprawę cementową aż do całkowitego zatamowania wypływającej wody (rys. 1 d). Mieszanka betonowa zapełnia pory filtru żwirowego, a w końcu i rurę. Po związaniu betonu dostawiona rura powinna być usunięta, na kołnierz rury należy nałożyć pokrywę, przykręcić ją śrubami i następnie całe urządzenie zabetonować w płycie (rys. 1 e). Gdyby zachodziła obawa wypierania rury z otworu w czasie betonowania wskutek dużego ciśnienia wody, należałoby wtedy rurę zaopatrzyć w dodatkowe kołnierze na pobocznicy uprzednio do niej przyspawane (rys. 1 e).