W celu określenia konsystencji oraz stanu gruntów spoistych należy wyznaczyć granice konsystencji, zw. granicami Atterberga, tj. granicę płynności, plastyczności i skurczu. Granicą płynności (wL) nazywa się wilgotność gruntu na granicy stanu miękkoplastycznego i płynnego. Przyjmuje się, że granicy płynności odpowiada wilgotność gruntu, przy której bruzda wykonana w paście gruntowej umieszczonej w miseczce aparatu Casagrande'a, łączy się na długości 10 mm i wysokości 1 mm przy 25-tym uderzeniu miseczki o podstawę aparatu, w warunkach oznaczania określonych normą PN-88/B-04481.
Granica plastyczności (wp) jest to wilgotność jaką ma grunt na granicy stanu twardoplastycznego i półzwartego. Przy tej wilgotności wałeczek gruntu, podczas jego wałeczkowania na dłoni, pęka po osiągnięciu średnicy 3 mm lub podniesiony za jeden koniec rozpada się na części.
Granicą skurczalności (ws) nazywa się wilgotność gruntu na granicy stanu zwartego i półzwartego, przy której grunt pomimo dalszego suszenia nie zmniejsza swojej objętości i jednocześnie zaczyna zmieniać barwę na powierzchni na odcień jaśniejszy.
Obliczenie parametru IL wykonuje się w celu dokładnego oznaczenia stanu gruntu.
w którym:
- IL - stopień plastyczności (liczba niemianowana),
- w - wilgotność gruntu (wilgotność naturalna wn),
- wp - granica plastyczności,
- wL - granica płynności.
Tab. Podział gruntów spoistych ze względu na konsystencję i stan (wg PN-86/B-02480)
