Encyklopedia

Przedmiotem rozważań są wybrane zagadnienia z Eurokodu 7.2 (PN-EN 1997-2: 2007) w związku z faktem przywołania tej normy w § 9 w Rozp.MTBiGM z dn.25.04.2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. W Polsce dość powszechnie pokutuje błędna praktyka, że dla potrzeb budowlanych należy wykonać badania geologiczne, które zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym wykonuje geolog. Bezpodstawnie są one utożsamiane z badaniami geotechnicznymi – co stanowi dziś anachronizm. Przedstawienie tych nieprawidłowości wymaga przybliżenia związanych z tym pojęć:

geologia - dziedzina nauki zajmująca się historią i budową Ziemi, a szczególnie jej zewnętrznych warstw , geologia inżynierska - dział geologii zajmujący się wpływem działalności technicznej człowieka na przypowierzchniową część skorupy ziemskiej oraz wpływem budowy geologicznej i procesów geologicznych na tę działalność, dokumentacja geologiczno-inżynierska to dokumentacja geologiczna zawierająca rozpoznanie budowy geologicznej podłoża gruntowego oraz prognozę zjawisk i procesów geologicznych i związanych z tym badań gruntów i wód. Zjawiska i procesy geologiczne to np. uskoki tektoniczne, trzęsienia ziemi, makro-osuwiska, tąpnięcia czy procesy krasowe.

W żadnym z tych pojęć nie zawiera się zatem działalność mająca na celu określanie skomplikowanych parametrów technicznych gruntów do potrzeb budowlanych, badanych specjalistycznym sprzętem geotechnicznym, co przede wszystkim wymaga bardzo dobrej znajomości mechaniki gruntów. Zajmującą się tym dyscypliną, będącą obecnie specjalizacją uprawnień konstrukcyjno-budowlanych, jest geotechnika - interdyscyplinarna dziedzina nauki i techniki dotycząca badań podłoża gruntowego do celów projektowania, wykonywania i kontroli: budowli ziemnych i podziemnych, fundamentowania konstrukcji budowlanych, dróg, linii kolejowych, lotnisk itp., a powiązana z tym inżynieria geotechniczna zajmuje się projektowaniem i realizacją konstrukcji geotechnicznych. Natomiast dokumentacja geotechniczna to dokumentacja  zawierająca szczegółowe wyniki badań geotechnicznych gruntu z określeniem obliczeniowych parametrów geotechnicznych, analizą i obliczeniami oraz ustaleniem geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych we wszystkich kategoriach geotechnicznych.  Zagadnienia te są tak bardzo obszerne i istotne, że poświecono im 2 tomy jednej z 10 ogólnoeuropejskich norm Eurokod 7 - „Projektowanie geotechniczne". Rolą dokumentacji geologiczno-inżynierskiej, wykonywanej dodatkowo w koniecznych przypadkach, jest uzupełnienie dokumentacji geotechnicznej, jeśli wystąpi potrzeba określania zjawisk i zagrożeń podanych w definicji. Podłoże gruntowe jest częścią przestrzeni znajdującą się w zasięgu oddziaływania budowli, która wraz z fundamentem stanowi integralną całość, a w której rządzą prawa mechaniki, wytrzymałości materiałów i hydrauliki. Określane w badaniach właściwości fizyczne i mechaniczne gruntów mają zatem bezpośredni wpływ zarówno na stateczność obiektu, jak i jego osiadania czy warunki realizacji. Zasięg tej strefy w każdym przypadku może być inny, ale generalnie dla obiektów naziemnych głębokość ta jest nie mniejsza niż 5 m i na ogół nie przekracza 30 m. Dlatego grunty tej strefy stanowią materiał budowlany, który musi być badany w podobny sposób jak inne materiały. Jednak w odróżnieniu od materiałów wytworzonych przez człowieka są one wytworem przyrody, przez co mają szczególnie złożone i skomplikowane właściwości, jakich nie da się ująć w tabelach, wykresach czy aprobatach. Było to powodem kształtowania, a potem powstania mechaniki gruntów będącej gałęzią mechaniki technicznej, której początki datowane są od ok. 230 lat. W ten sposób wraz z rozwojem inżynierii i budownictwa powstała nowa specjalność inżynierii nazwana początkowo geotechnologią, następnie geotechniką, a od wczesnych lat 70. inżynierią geotechniczną, w której mechanika gruntów i skał jest nauką podstawową i z której wywodzi się nowa specjalność  zawodowa - inżynier geotechnik. 

Rys. 1. Schemat synergii nauk przyrodniczo-technicznych i budownictwa.

 

Do tego należy jeszcze dodać, że wykonywanie badań właściwości gruntów dla potrzeb budowlanych wymaga odpowiedniego wykształcenia i odpowiednich uprawnień. Tym samym ustalanie geotechnicznych warunków posadowienia powinno być całkowicie wyłączone z jurysdykcji Prawa geologicznego i górniczego, a ściśle techniczne uprawnienia w zakresie budownictwa nie mogą być nadawane w Ministerstwie Środowiska przez komisje geologiczne nieprzygotowanym do tych zadań absolwentom geologii. Dokumentacje geologiczno-inżynierskie nie mogą przejmować funkcji dokumentacji geotechnicznych, lecz zgodnie z ich zadaniem powinny ograniczać się do prognozy zjawisk i procesów geologicznych mających związek z projektowanym obiektem. Jest to obecnie główne przesłanie do wszystkich Stron inwestycji.

 

1. Uwarunkowania prawne dotyczące procesu rozpoznania podłoża Artykuł 34 ust. 3d pkt. 6.2 ustawy Prawo budowlane stanowi, że projekt budowlany powinien zawierać geotechniczne warunki posadawiania obiektów budowlanych. Przy opracowywaniu projektu pierwszego rozporządzenia z dnia 24 września 1998 roku w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych, przyjęto, że ustalanie geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych obejmuje głównie czynności projektowe. Są one wymienione dokładnie zarówno w § 3 ust. 1 rozporządzenia starego, jak i nowego rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 roku. Badania geologiczno-inżynierskie zawsze były traktowane przez projektantów jako czynności okołoprojektowe, do wykonywania których nie trzeba uprawnień projektowych. Taka interpretacja była właściwa do momentu wejścia w życie przepisów Eurokodu 7 -„Projektowanie geotechniczne"' . Od tego momentu za podstawę wszelkich interpretacji prawa w zakresie geotechniki należy przyjąć przepisy Eurokodu 7. Obowiązek stosowania przepisów Eurokodu 7 wynika nie tylko  z powołania pełnego tekstu Eurokodu 7 w rozporządzeniu z dnia  25 kwietnia 2012 roku , ale głównie z przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 roku  wprowadzającego od 1 lipca 2013 roku  obowiązek dostosowania prawa budowlanego krajów członkowskich do przepisów zawartych w tak zwanych normach zharmonizowanych. Rozporządzenie z dnia 9 marca 2011 roku    wydano we wszystkich językach urzędowych państw Unii Europejskiej i opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Istotą tego rozporządzenia jest to, że wchodzi ono  automatycznie do systemu prawnego państw Unii Europejskiej, bez konieczności implementowania go do Prawa krajowego, jak to ma miejsce w przypadku dyrektyw. Polska w traktacie akcesyjnym zrezygnowała z suwerenności w obszarze swobodnego przepływu towarów i usług. Utworzenie takiego obszaru stanowi podstawowy dogmat Unii Europejskiej. Stąd wspomniane rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, wynikające z Traktatu Akcesyjnego, stanowi Prawo wyższego rzędu w stosunku do ustaw i rozporządzeń krajowych. Jest ono prawem nadrzędnym w stosunku do ustaw Prawo budowlane i Prawo geologiczne i górnicze. Z kolei na podstawie mandatu Komisji Europejskiej M/466 EN z 19 maja 2010 roku wszystkie europejskie normy konstrukcyjne, w tym Eurokod 7, zostały zaliczone do tak zwanych norm zharmonizowanych. Rozporządzenie z dnia 25 kwietnia 2012 roku jako pierwszy dokument prawa budowlanego w Polsce wprowadził w życie przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego dotyczące Eurokodów poprzez swój § 9. Należy tutaj podkreślić, że ustalanie geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych, zaliczające się do typowych czynności projektowych, podlega tylko i wyłącznie przepisom prawa budowlanego, natomiast na mocy art. 3 pkt 7) jest wyłączone z przepisów prawa geologicznego i górniczego. Wynika z tego prosty wniosek, że o zakresie poszczególnych dokumentacji geotechnicznych decydują przepisy Eurokodu 7. a nie przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska dotyczące zakresu dokumentacji hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. Zresztą na próżno szukać w EC - 7 pojęcia dokumentacji geologiczno-inżynierskiej.  Stąd dokumentacja ta nie może być prostym dublowaniem dokumentacji badań podłoża gruntowego, lecz tylko i wyłącznie jej uzupełnieniem o nietypowe zjawiska geologiczne, które mogą mieć wpływ na zachowanie się projektowanego obiektu budowlanego. Tak też należy rozumieć przepis § 7 ust. 3 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2012 roku. Nie przypadkowo użyto w tym paragrafie wyrazu „dodatkowo". Tymczasem praktyka badań podłoża gruntowego jest zdominowana przez geologów inżynierskich, którzy usiłują narzucić administracji architektoniczno-budowlanej swoją interpretację prawa w tym zakresie. Nie ulega żadnym wątpliwościom, że podstawowym dokumentem dotyczącym rozpoznania podłoża gruntowego w procesie budowlanym jest dokumentacja badań podłoża gruntowego, co widać wyraźnie w tablicy 1 stanowiącej załącznik B do polskiej wersji normy europejskiej PN EN 1997-2 zawierającej przepisy Eurokodu 7 w zakresie dotyczącym projektowania geotechnicznego. Zapis ten znajduje potwierdzenie w §3 ust. 3 pkt 2) rozporządzenia z 25 kwietnia 2012 roku. Konieczność rozpoznania podłoża gruntowego występuje w poszczególnych etapach planowania przestrzennego, projektowania, wykonawstwa i kontroli jakości robót budowlanych. Wymagany zakres dokumentacji w poszczególnych etapach jest różny. Różnice te wynikają z podstawowej roli jaką ma ta dokumentacja spełnić i dotyczą zarówno zakresu, jak i rodzaju badań geotechnicznych.

Tab. 1. Źródła prawa w Rzeczypospolitej Polskiej

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9.03.2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych zakłada m.in.:

(1)  Przepisy państw członkowskich wymagają, by obiekty budowlane były projektowane i wykonywane w sposób niezagrażający bezpieczeństwu ludzi, zwierząt domowych ani mienia oraz niewywierający szkodliwego wpływu na środowisko.

(10)  Usunięcie przeszkód technicznych w dziedzinie budownictwa możliwe jest wyłącznie poprzez ustanowienie zharmonizowanych specyfikacji technicznych służących do oceny właściwości użytkowych wyrobów budowlanych.

(11) Te zharmonizowane specyfikacje techniczne powinny obejmować badania, obliczenia i inne środki zdefiniowane w normach zharmonizowanych oraz w europejskich dokumentach oceny do celów oceny właściwości użytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych.

(12) Metody zastosowane przez państwa członkowskie w przyjętych przez nie wymaganiach dotyczących obiektów budowlanych, jak również inne przepisy krajowe odnoszące się do zasadniczych charakterystyk wyrobów budowlanych, powinny być zgodne ze  zharmonizowanymi specyfikacjami technicznymi.

 

2. Skąd wzięły się Eurokody ?

Z dniem 1 kwietnia 2010 roku zaczęły obowiązywać przepisy normy europejskiej tj. Eurokody i normy dla wyrobów nazywane normami zharmonizowanymi. W 1975 r. rozpoczęły się działania Wspólnoty Europejskiej w zakresie unifikacji budownictwa. Celem podjętych działań było usunięcie przeszkód technicznych w handlu, w działaniach inwestycyjnych różnych firm i inwestorów w Europie bez granic oraz harmonizacja specyfikacji technicznych. W ramach tego programu działań Komisja WE podjęła inicjatywę utworzenia zbioru zharmonizowanych reguł technicznych dotyczących projektowania konstrukcji.

Rys.2. Wzajemne powiązania i rola Eurokodów konstrukcyjnych

Eurokody uznają odpowiedzialność władz  administracyjnych każdego z państw członkowskich i zastrzegły im prawo do ustalenia wartości związanych z zachowaniem krajowego poziomu bezpieczeństwa konstrukcji lub odmienności posadowień wynikających z warunków lokalnych. W tekście PN-EN jest zdecydowanie więcej reguł niż zasad, więc projektant nie jest niewolniczo związany ze wszystkimi zapisami norm. Z drugiej strony, istniejąca legislacja umożliwia wykorzystywanie norm wycofanych. Wycofanie normy nie oznacza ani jej unieważnienia, ani zakazu stosowania. Oba pojęcia są bliskoznaczne i wiele osób wycofanie normy traktuje jak jej unieważnienie. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.03.2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2009 Nr 56, poz. 461) zawiera wykaz Polskich norm powołanych. W myśl wykładni ministerstwa obecnie wycofane Polskie Normy własne (PN-B) i zastępujące je Eurokody (PN-EN) mogą być w zależności od decyzji projektanta- podstawą do wykonania projektu budowlanego obiektu. I to stanowisko jest zgodne z zasadami normalizacji. Skoro niebezpieczeństwo nie istnieje i projektowaniu nie zagraża powszechny paraliż, większość z nas powróciła do swoich projektów z przekonaniem, że nic się nie stało i pozostało przy swoistym status quo. Mając świadomość, że większość z nas nie chce się dobrowolnie przedzierać przez karty Eurokodów musimy zdawać sobie też sprawę z faktu braku nowelizacji norm wycofanych. W ten sposób dochodzimy do przekonania, że w końcu trzeba będzie nabrać biegłości w projektowaniu według Eurokodów. Ułatwieniem są i będą wszelkie dokumenty aplikacyjne, np. poradniki, instrukcje itp. oraz szkolenia.

 

4. Zakres Eurokodów.

Eurokod 7 (PN-EN 1997) jest normą zawierającą zasady projektowania geotechnicznego, tj.:

rozpoznanie warunków gruntowo-wodnych, występujących w otoczeniu konstrukcji obiektu, ustalenia oddziaływań na konstrukcję, wynikających z warunków podłoża i projektowania konstrukcji z uwzględnieniem tych oddziaływań.

Wprowadzone zostaje projektowanie geotechniczne jako novum w polskiej praktyce. Takim novum jest założenie, że na każdym etapie procesu inwestycyjnego, jeżeli zaistnieje jakakolwiek wątpliwość, należy wykonać badanie uzupełniające, a uściślenie danych prowadzić ma do poprawy bezpieczeństwa obiektu i oszczędności przy jego budowie. Obecność geotechnika w zespole projektującym od początku projektowania przynosi wiele korzyści. Pozwala na racjonalne kształtowanie obiektu, wykopów, właściwej metody wzmocnienia podłoża, dobór systemu konstrukcyjnego. Zaproszenie geotechnika do zespołu należy do konstruktora. W części II Eurokodu 7 podano wskazówki dotyczące planowania i interpretacji geotechnicznych badań polowych i laboratoryjnych, które są wykorzystywane do projektowania geotechnicznego budynków i obiektów inżynierskich. PN-EN 1997-2 jest przeznaczona do stosowania łącznie z PN-EN 1997-1 i zawiera zasady uzupełniające, a szczególnie:

planowania badań podłoża i opracowania dokumentacji badań, ogólnych wymagań dla niektórych powszechnie stosowanych badań laboratoryjnych i polowych, interpretacji i oszacowania wyników badań, wyprowadzenia parametrów i współczynników geotechnicznych, a wyniki badań i wartości wyprowadzone stanowią podstawę wartości charakterystycznych właściwości podłoża używanych do projektowania konstrukcji geotechnicznych.

Postanowienia normy stosuje się głównie do dokumentacji 2. kategorii geotechnicznej, zgodnie z definicją podaną w 2.1 w EN 1997-1:2004. Wymagania odnośnie do rozpoznania podłoża dla dokumentacji 1. kategorii są zwykle ograniczone, gdyż rozpoznanie bazuje zwykle na doświadczeniach miejscowych. Dla dokumentacji 3. kategorii geotechnicznej, ilość wymaganych badań jest zwykle co najmniej taka sama jak wskazana w kolejnych rozdziałach dokumentacji 2. kategorii geotechnicznej. W zależności od warunków, które decydują o zakwalifikowaniu projektu do 3. kategorii geotechnicznej, może być konieczne wykonanie dodatkowego rozpoznania oraz bardziej zaawansowanych badań.

Rys. 3. Etapy badań podłoża podczas projektowania geotechnicznego, wykonawstwa i użytkowania obiektu [2]

 

Rys.4.  Wydzielenie kategorii geotechnicznych.

 

Rys. 5. Zakres odpowiedzialności za obiekt [30]

Musimy zdawać sobie sprawę, że zawód inżyniera geotechnika został wyraźnie określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2002 roku w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Jest on sklasyfikowany pod numerem 214206 na liście inżynierów budownictwa i ochrony środowiska. Na liście tej bezskutecznie można szukać zawodu geologa inżynierskiego. Sylwetkę inżyniera geotechnika zdefiniowano w załączniku do tego rozporządzenia. Geolodzy inżynierscy od wielu lat wykonują badania gruntu na potrzeby budownictwa, ale mają prawo jedynie do wykonywania badań gruntu i przedstawienia wyników tych badań. Natomiast od kilkunastu lat wyraźne wykazują skłonności do przejmowania typowych czynności projektowych, do których wykonywania są niezbędne uprawnienia projektowe. Z racji wykształcenia przyrodniczego geolodzy inżynierscy nie mogą zdobyć uprawnień projektowych i dlatego często nazywają się geotechnikami, naruszając wyraźnie przepisy rozporządzenia.

 

5. Zasady wykonywania badań geotechnicznych i geologicznych – aktualny stan prawny.

Zgodnie z aktualnym prawodawstwem, warunki geotechniczne na potrzeby procesu inwestycyjnego należy dokumentować, opracowując geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych (w formie opinii geotechnicznej, dokumentacji badań podłoża gruntowego i projektu geotechnicznego z dokumentacją geologiczno-inżynierską) na bazie uregulowań prawnych.

Podstawa prawna dokumentowania geotechnicznego:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające  zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106 EWG. Dz. Urzędowy UE l.88/5 z 04.04.2011 r. PN-EN 1997-1 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne – Część 1: Zasady ogólne. PN-EN 1997-2 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego. Ustawa z dnia 7.07.1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243 poz. 1623. z późn. zm.). Rozporządzenie MSWiA z dnia 24.09.1998 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 126. poz. 839). Rozporządzenie MTBiGM z dnia 25.04.2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. z dnia 27.04.2012 r. poz. 463). Rozporządzenie MPiPS z dnia 10.12.2002 r. w sprawie kwalifikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. Nr. 222 z 2002 r. poz. 1868). Ustawa z dnia 9.06.2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163 poz. 981). Rozporządzenie MŚ z dnia 8.05.2014 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej (Dz. U. z dnia 9.05.2014 r. poz. 596 z późn. zm.).                   Rozporządzenie MTBiGM z dnia 25.04.2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i  formy projektu budowlanego (DZ. U. z 2012 r. poz. 462). Rozporządzenie MIiR z dnia 17.02.2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 10.03.2015 r., poz. 329). Ustawa Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 29.01.2004 r. z późn. zm.). Rozporządzenie MI w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. Nr 202 z dnia 2.09.2004 r.). PN-86/B-02480. Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. PN-B-02479:1998. Geotechnika. Dokumentowanie geotechniczne. Zasady ogólne. PN-B-04452:2002. Geotechnika. Badania polowe. PN-88/B-04481. Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. PN-EN ISO 22475-1:2006 (U). Rozpoznanie i badania geotechniczne. Pobieranie  próbek metodą wiercenia i odkrywek oraz pomiary wód gruntowych. PN-EN ISO 22476-2:2006 (U) Rozpoznanie i badania geotechniczne. Badania polowe. Część 2. Sondowania dynamiczne. PN-EN ISO 22476-3:2006 (U) Rozpoznanie i badania geotechniczne. Badania polowe. Część 3. Sonda cylindryczna SPT. Instrukcja badań podłoża gruntowego budowli drogowych i mostowych. Część I i II. GDDP, W-wa 1998 r. Zarządzenie Nr 58 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23.11.2015 r. w sprawie dokumentacji do realizacji inwestycji.

 

6. Planowanie badań podłoża.

Obecnie, w praktyce inżynierskiej, po wprowadzeniu szeregu aktów prawnych i normalizacji, dokonuje się swoista rewolucja. Dotyczy to szczególnie zmiany sposobów badań podłoża gruntowego, projektowania w tym także geotechnicznego, pomiarów parametrów, monitoringu obiektów wznoszonych, a przede wszystkim zmiany mentalności stron procesów inwestycyjnych. Ogólnie, zakres badań powinien umożliwiać określenie i wydzielenie na ich podstawie warstw geotechnicznych z dokładnością odpowiadającą wymaganiom obliczeń nośności i stateczności budowli. Podłoże powinno być rozpoznane do głębokości strefy aktywnej oddziaływania budowli i zakończyć się  w warstwie gruntów nośnych. Cechy podłoża należy ustalać każdorazowo na podstawie wierceń lub wykopów badawczych, sondowań  i innych badań polowych, badań makroskopowych oraz szczegółowych badań laboratoryjnych. Badania laboratoryjne powinny objąć swoim zakresem przede wszystkim właściwości fizyko-mechaniczne warstw określanych zwykle ogólnikowo w różnego typu opracowaniach jako „nienośne”. Pozostawianie w tabelach zbiorczych parametrów geotechnicznych warstw słabych bez podania konkretnej wielkości np. kąta tarcia wewnętrznego (Ø), kohezji (c) lub edometrycznego modułu ściśliwości pierwotnej (M0) uniemożliwia w sposób oczywisty lub co najmniej zaburza normalny proces projektowy ze wszystkimi tego konsekwencjami. W ostatnim czasie następuje zasadnicze przegrupowanie w proporcji badań in situ w stosunku do badań laboratoryjnych. O tym fakcie zadecydował znaczny postęp w konstrukcji nowych urządzeń do badań in situ, poziom interpretacji wyników uzyskiwanych z tych testów oraz badania przeprowadzane w komorach kalibracyjnych. Obecnie badania in situ stanowią zasadniczą część planowanych prac badawczych, umożliwiając ograniczenie kosztownych i czasochłonnych badań laboratoryjnych. Ich zakres i udział w ogólnej liczbie prac jest częstokroć określany na podstawie ekonomicznej analizy ryzyka oraz w zależności od potrzeb wynikających z przeprowadzenia symulacji obciążeń, które będzie przenosiła konstrukcja na podłoże.  Powszechność stosowania testów in situ wymaga jednak zrozumienia sensu parametrów, jakie się na ich podstawie wyznacza. Niezbędna jest także orientacja w ograniczeniach stosowanych testów , wynikająca z analizy czynników, które mogą wpływać na mierzone parametry w trakcie wykonywania badań in situ. Często łatwość wykonania badania utożsamiana bywa z łatwością interpretacji dokonanych pomiarów, co jest podejściem nierzadko błędnym. Specyfika testów in situ powoduje również, że w niektórych przypadkach zastosowanie danego testu może ograniczać interpretację wyników tylko do analizy jednego parametru podłoża. Techniki badań in situ są już wszechobecne. W ostatnich latach szczególny rozwój dotyczy technik umożliwiających badanie w miejscu występowania tzw. gruntów słabych, czyli gruntów organicznych, pylastych oraz gruntów strukturalnych, w których odtworzenie rzeczywistych warunków in situ w badaniu laboratoryjnym jest niezwykle trudne.

Rozpoznanie geotechniczne należy planować w taki sposób, żeby istotne informacje oraz dane geotechniczne były dostępne na każdym etapie projektowania. Informacje geotechniczne należy dostosować do wymagań obiektu i przewidzianego ryzyka. Na etapie projektu budowlanego i wykonawczego informacje te i dane powinny zapewnić uniknięcie ryzyka wypadków, opóźnień i szkód. Celem badań geotechnicznych jest ustalenie warunków geotechnicznych ( gruntów, skał i wody gruntowej), aby określić właściwości gruntów i skał i aby zebrać dodatkową istotną wiedzę o danym terenie. Należy dokładnie zebrać, zapisać i zinterpretować informację geotechniczną. Informacja ta zależnie od potrzeb, powinna obejmować warunki występujące w podłożu, charakterystykę geologiczną, geomorfologiczną, aktywność sejsmiczną oraz warunki wodne. Należy uwzględnić zmienność warunków podłoża. Warunki występujące w podłożu, które mogą mieć wpływ na wybór kategorii geotechnicznej, powinny zostać określone w pierwszym etapie badań podłoża.

W roku 1998 ukazały się dwa dokumenty zmieniające w istotny sposób  zasady prowadzenia badań podłoża gruntowego. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 września 1998 r. w sprawie ustalan Pozostało jeszcze 90% tekstu